W trudnych warunkach anatomicznych, przy zanikłym podłożu, płytę wzornika można wykonać z akrylu polimeryzowanego termicznie i w dalszym etapie pracy staje się ona płytą protezy. W każdym przypadku płyta protezy powinna być dokładnie dostosowana do modelu, co zwiększa stabilność wzornika w jamie ustnej i dokładność pomiarów.
Wały zwarciowe zwykle wykonuje się z wosku. W określonych przypadkach, np. przy wewnątrzustnej rejestracji pomiarów zajmującej więcej czasu i wymagającej dłuższego przebywania wzorników w jamie ustnej, wykonuje się je z twardszego materiału, jakim jest stents. Przyjmuje się, że przeciętna wysokość wału górnego powinna wynosić od 20 do 22 mm, dolnego zaś 16 mm. Szerokość jest jednakowa i wynosi około 10 mm.
Podziatka milimetrowa lub cyrkiel służą do pomiarów odległości między określonymi punktami na powłokach twarzy, pomocnymi przy ustalaniu wysokości zwarcia. Do tego samego celu służy przyrząd Willisa składający się ze skalowanego kątownika, do którego jest zamocowana przesuwalna końcówka ustalająca odległość między podstawą nosa a brodą.
Płytka Foxa jest pomocna przy ustalaniu równoległości między powierzchnią zgryzową boczną a linią Campera oraz powierzchnią zgryzową przednią a linią źrenic.
Klucze zwarciowe przypominają wycinek protektora z opony samochodowej. Montowane są w powierzchnię zwarciową wału wzornika, umożliwiając wielokrotne zestawianie górnego i dolnego modelu, w ustalonym uprzednio w ustach położeniu, za pomocą wzorników zwarciowych.
Ołówek lub pisak dermograficzny służą do wykreślania linii pomocniczych lub punktów orientacyjnych na powłokach twarzy.
Postępowanie kliniczne
Postępowanie kliniczne przy ustalaniu centralnego zwarcia dzieli się na dwa etapy: ustalenie wysokości zwarcia, a następnie właściwego położenia żuchwy względem szczęki w płaszczyźnie poziomej.
Pacjent swobodnie siedzi w fotelu w pozycji pionowej, z głową lekko odchyloną ku tyłowi, mięśnie układu stomatognatycznego zrelaksowane. Zabieg powinien być przeprowadzany w atmosferze spokoju i odprężenia. Na stoliku, oprócz rutynowego zestawu stomatologicznego, znajdują się wyżej opisane instrumenty do ustalania centralnego zwarcia.
Na powłokach twarzy za pomocą pisaka wykreśla się linię Campera biegnącą od skrawka usznego do skrzydła nosa. Camper, holenderski anatom żyjący w XVIII wieku, stwierdził, że płaszczyzna przechodząca przez powierzchnie żujące zębów trzonowych i przedtrzonowych jest równoległa do prostej przebiegającej na czaszce od dolnego brzegu otworu słuchowego zewnętrznego do dolnego brzegu otworu gruszkowatego, co na powłokach twarzy odpowiada linii łączącej skrawek ucha i skrzydło nosa (cyt. Bronovacki i Sokolovic). Linia ta zwana jest również linią nosowo-usz-ną. Jak ostatnio potwierdzają van Nieldcier i wsp., linia ta wykazuje ścisłą współzależność z przebiegiem płaszczyzny zgiyzowej i ma dużą przydatność praktyczną podczas ustalania centralnego zwarcia.
Oprócz linii Campera (nosowo-usznej) na brodzie i czubku nosa lub w okolicy podnosowej zakreśla się punkty orientacyjne, pomocne w ustalaniu wysokości zwarcia.
Do jamy ustnej wprowadza się górny wzornik zwarciowy i kontroluje dokładność przylegania płyty do podłoża oraz stabilizację. W celu jej zwiększenia niekiedy jest wskazane posypanie powierzchni wewnętrznej proszkiem adhezyjnym. Przy swobodnym zetknięciu się warg, w warunkach prawidłowych, dolny brzeg wału zwarciowego powinien być widoczny spod wargi górnej na 1-2 mm oraz równoległy do linii źrenic. Równoległość tę oznacza się, przykładając linijkę do dolnej powierzchni wału i polecając równocześnie pacjentowi patrzenie na wprost. W razie potrzeby powierzchnię walu koryguje się przez dodawanie lub zbieranie warstwy wosku. Następnie kształtuje się powierzchnie zgryzowe boczne, które powinny być równoległe do linii Campera i stanowić przedłużenia linii zgryzowej przedniej. Do kontroli równoległości stosuje się płytkę Foxa lub linijkę, przykładając je do powierzchni wału zwarciowego.
Należy pamiętać, że podczas korygowania wałów wzornik powinien być usytuowany na gipsowym modelu roboczym.