Pacjent bezzębny ma skłonność do wysuwania żuchwy do przodu w czasie jej zwierania i dlatego w wielu przypadkach właściwe jej sytuowanie wymaga dodatkowych zabiegów. Należą do nich następujące czynności pomocnicze:
Aktywne (wykonywane przez samego pacjenta)
1. Przełykanie śliny i zwieranie żuchwy przy końcu tej czynności.
2. Dotykanie koniuszkiem języka do tylnej granicy płyty górnego wzornika.
3. Przywodzenie żuchwy, podczas gdy głowa jest odchylona ku tyłowi.
4. Wielokrotne powtarzanie ruchów zamykania i otwierania ust, prowadzące do zmęczenia mięśni.
Pasywne
1. Zwieranie żuchwy w trakcie uciskania przez lekarza wału zwarciowego dolnego wzornika w okolicy drugich zębów trzonowych.
2. Ucisk ręki lekarza na podbródek skierowany ku tyłowi.
Ingerwall i wsp. stwierdzili doświadczalnie, że zastosowanie ucisku o wielkości 2,5 kg pozwala uzyskać właściwe, dotylne położenie żuchwy. Badania Parkera i wsp., porównujących aktywne i pasywne metody rejestracji położeń żuchwy, wykazały, że aktywne ustawienie żuchwy sytuowało ją w położeniu nieco doprzednim w porównaniu z rejestracją pasywną.
Należy w tym miejscu przypomnieć, że najbardziej dotylne położenie żuchwy, zwane położeniem więzadłowym, jest położeniem nawykowym tylko u około 10% populacji. U pozostałych osób żuchwa ustawia się w położeniu nieco doprzednim, zwanym mięśniowym lub nawykowym. Wskazuje to na niecelowość pasywnego ustalania położenia żuchwy w czasie rejestracji centralnego zwarcia.
Błędne jest również wydawanie polecenia pacjentowi, aby „zagryzł" lub „nagryzł" wzorniki zwarciowe, zamiast polecenia „proszę zamknąć usta i docisnąć wzorniki do siebie". Nawykowa czynność nagryzania polega na wysuwaniu żuchwy do przodu w celu odcięcia części kęsa pokarmowego podczas stykania się ze sobą zębów siecznych górnych i dolnych. Skutkiem błędnego polecenia jest doprzednie, a więc niewłaściwe, ustalenie położenia żuchwy względem szczęki podczas ustalania centralnego zwarcia.
Wzorniki zwarciowe zestawione w ustach w żądanym położeniu służą jako przenośnik do ustawienia modeli roboczych w artykulatorze. Zestawienia wzorników można dokonać kilkoma sposobami. Najbardziej racjonalne wydaje się zastosowanie kluczy zwarciowych.
Tym mianem określa się płytki plastikowe o długości 20 mm i szerokości 10 mm oraz rzeźbionej powierzchni. Płytki te montuje się obustronnie na powierzchni zwarciowej wału dolnego lub górnego (np. w przypadku zastosowania łuku twarzowego), a następnie w momencie ustalania centralnego zwarcia uplastycznia przylegający do płytki odcinek wału górnego. Pozostała, nieuplastyczniona część dolnego i górnego wału wzornika umożliwia utrzymanie zwarcia na dotychczas ustalonej wysokości. Po oziębieniu wosku na powierzchni wału przeciwległego odbija się rzeźba kluczy zwarciowych, co umożliwia dokładne, wielokrotne zestawianie ze sobą wzorników zwarciowych w położeniu ustalonym w ustach w czasie rejestracji centralnego zwarcia.
Jędrzejewski i Omonkowski w tym samym celu używają pinezek, które po wyjałowieniu osadzają na powierzchni dolnego wzornika, jedną w części środkowej i po jednej w odcinkach bocznych. Odbicie wypukłych pinezek w uplastycznionym wale przeciwstawnym ułatwia prawidłowe zestawienie wzorników. Dodatkowym elementem naprowadzającym są linie pomocnicze, o których będzie mowa w dalszej części tekstu.
Wykreślenie linii pomocniczych polega na zrobieniu obustronnych nacięć w kształcie litery X na bocznych powierzchniach wałów wzorników. Czynności tej dokonuje się w momencie, kiedy wzorniki w jamie ustnej znajdują się w żądanym położeniu.
W Królewskiej Szkole Stomatologicznej w Londynie (Royal Dental Ho-spitał) w bocznych częściach dolnego i górnego wału wzornika wycina się klinowate zagłębienia, które po ustaleniu centralnego zwarcia wypełnia się w ustach gipsem. Zestalone odlewy gipsowe umożliwiają dokładne złożenie górnego i dolnego wzornika zwarciowego.